Σπουδές

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1959.

Απόφοιτος της Βαρβακείου Προτύπου Σχολής, σπούδασε Nομικά στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (1977-1981).

Μουσικές σπουδές: Πιάνο με τον Γιώργο Δασκούλη, Αρμονία και Αντίστιξη με τον Γιάννη Ιωαννίδη, Βυζαντινή Μουσική και Ελληνικό Δημοτικό Τραγούδι με τον Σίμωνα Καρά.

Μεταπτυχιακές σπουδές: Με υποτροφία του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος στο Παρίσι, στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales (1981-1987):

Maitrise στην Εθνολογία Ν. Α. Ευρώπης με τον Paul-Henri Stahl (1982),

D.Ε.Α. στην Εθνομουσικολογία (1983) και

Διδακτορική Διατριβή με την Claudie Marcel-Dubois και τη Magie Andral («Η λύρα στην Κρήτη και τα Δωδεκάνησα», 1987).

Ακαδημαϊκή σταδιοδρομία

Δίδαξε (ΠΔ 407/80) στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου (1989-1992). Το 1992 εκλέχτηκε επίκουρος καθηγητής, το 1998 αναπληρωτής καθηγητής και το 2009 τακτικός καθηγητής Εθνομουσικολογίας στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

-Διευθυντής του Τομέα Εθνομουσικολογίας και Πολιτισμικής Ανθρωπολογίας.

-Από το 2008 έως το 2016, δίδαξε το μάθημα «Μουσική και Πολιτιστική Διαχείριση» στο Διατμηματικό Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών «Μουσική και Κουλτούρα. Διεπιστημονικές Αναλύσεις και Εφαρμογές» που οργάνωσαν τα Τμήματα Μουσικών Σπουδών και Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του ΕΚΠΑ.

-Από το 2016, είναι Διευθυντής των Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών «Εθνομουσικολογία και Πολιτισμική Ανθρωπολογία. Εκτέλεση-ερμηνεία της παραδοσιακής μουσικής» και «Εθνομουσικολογία και Μουσική Πράξη».

Το 2021 του απονεμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών το Βραβείο Μουσικής Σπύρου Μοτσενίγου «ότι μετ’ επιστήμης πολλής κι εμβριθείας την της Ελλάδος Μουσικήν Παράδοσιν τε και Παιδείαν τα μέγιστα προάγει».

Επιστημονικά ενδιαφέροντα

Στα επιστημονικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνονται η ελληνική δημοτική μουσική (με έμφαση στα επιμέρους τοπικά ιδιώματα και στα λαϊκά μουσικά όργανα), η αστική λαϊκή μουσική (ρεμπέτικο, θέατρο σκιών) και το νεότερο ελληνικό τραγούδι. Επίσης ασχολείται με θέματα μουσειολογίας, οργάνωσης αρχείων και πολιτιστικής διαχείρισης.

Έχει πραγματοποιήσει επιτόπιες έρευνες και μουσικές καταγραφές σε όλη την Ελλάδα και στα Ελληνόφωνα χωριά της Κάτω Ιταλίας. Συνεργάστηκε με τον Φοίβο Ανωγειανάκη στην ίδρυση του Μουσείου Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων-Κέντρου Εθνομουσικολογίας, του οποίου υπήρξε Πρόεδρος (1991-2014).

Από το 1995 ως το 2004 ήταν συντονιστής (μαζί με τη Λουκία Δρούλια) και υπεύθυνος της μουσικής ομάδας στο ερευνητικό πρόγραμμα «Καταγραφή της ελληνικής μουσικοχορευτικής παράδοσης: Θράκη-Αν. Μακεδονία» του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής» κι επιμελήθηκε, σε συνεργασία με την ερευνητική ομάδα, τη δημιουργία σχετικού αρχείου και ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων στη «Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος» (www.mmb.org.gr).

Έχει επιμεληθεί βιβλιογραφικές, δισκογραφικές και ηλεκτρονικές εκδόσεις, ταινίες-ντοκιμαντέρ, εκθέσεις, συνέδρια, εκπαιδευτικά προγράμματα, φεστιβάλ, συναυλίες και μουσικοθεατρικές παραστάσεις για την ελληνική μουσική στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Διδασκόμενα μαθήματα

Προπτυχιακά: 1) Ελληνική παραδοσιακή μουσική 2) Ελληνικά λαϊκά μουσικά όργανα 3) Αστική λαϊκή μουσική 4) Έρευνα της ελληνικής δημοτικής μουσικής, ιστορία-μεθοδολογία 5) Ιστορική ανασκόπηση του ελληνικού τραγουδιού και 6) Μουσική στο ελληνικό λαϊκό θέατρο σκιών (σεμινάριο).

Μεταπτυχιακά: 1) Μουσική και πολιτιστική διαχείριση. 2) Εισαγωγή στην ελληνική παραδοσιακή μουσική.

Καλλιτεχνικά ενδιαφέροντα

Έχει επιμεληθεί Φεστιβάλ, μουσικά αφιερώματα και συναυλίες παραδοσιακής μουσικής σε όλη την Ελλάδα και στο εξωτερικό (Κύπρο, Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία, Μονακό, Βέλγιο, Ολλανδία, Γερμανία, Γιουγκοσλαβία, Τουρκία, Τυνησία, Ιορδανία, Ομάν, Κουβέιτ, Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ιράν, Ουζμπεκιστάν, Ινδία, Κίνα, Βιετνάμ, ΗΠΑ και Αυστραλία), σε συνεργασία με φορείς όπως η Προεδρία της Δημοκρατίας, η Βουλή των Ελλήνων, τα Υπουργεία Πολιτισμού, Παιδείας και Εξωτερικών, τα Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, τα Μέγαρα Μουσικής Αθηνών και Θεσσαλονίκης, το Ίδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού, το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, η Πολιτιστική Ολυμπιάδα, η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Unesco, η ΕΡΤ κ.ά.

Επιμελήθηκε την εναρκτήρια παράσταση του Ολυμπιακού Φεστιβάλ του Πεκίνου, με θέμα την ελληνική μουσική παράδοση (2008).

Συνεργάτης της κρατικής και της ιδιωτικής ραδιοφωνίας στην παραγωγή ραδιοφωνικών εκπομπών για την ελληνική και ξένη παραδοσιακή μουσική. Το «Αλάτι της Γης» είναι η μακροβιότερη ραδιοφωνική εκπομπή του είδους (από το 1981), ενώ από το 2012 προβάλλεται και ως τακτική τηλεοπτική εκπομπή στη Δημόσια Τηλεόραση ΕΡΤ1.

Στον χώρο του θεάτρου έχει ασχοληθεί με την έρευνα, μουσική επιμέλεια, συγγραφή κειμένων και σκηνοθετική επιμέλεια σε παραστάσεις αρχαίου δράματος («Εκκλησιάζουσες» στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου), λυρικού και μουσικού θεάτρου (ΕΛΣ, Μέγαρο Μουσικής, ΚΘΒΕ, Θέατρο Μπάντμινκτον κ.ά.) και σύγχρονου χορού (Χοροθέατρο «Ροές»). Επιμελήθηκε τη θεατρική απόδοση των αφηγήσεων της Σμυρνιάς τραγουδίστριας Αγγέλας Παπάζογλου, με την Άννα Βαγενά. Στην Εθνική Λυρική Σκηνή επιμελήθηκε αφιέρωμα για τα 100 χρόνια της ελληνικής οπερέτας και τον Θεόφραστο Σακελλαρίδη (2007-8), καθώς και αφιέρωμα στον Κώστα Γιαννίδη με την αναβίωση της οπερέτας του «Το Μικρόβιο του Έρωτα» (2009-11).

Δημοσιεύσεις

2022α. «Φάγαμεν ψωμί, τραγουδήσαμε κ’ εγλεντήσαμεν…». Τα τραγούδια και οι μουσικές του 1821. Εκδ. Ελληνική Μουσική Πυξίδα.
2022β. «Σήκω ψυχή μου!» Εικόνες και μουσικές των προσφύγων του ΄22. Κείμενα στον κατάλογο της έκθεσης του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων.
2021α. «Τα τραγούδια του Αγώνα του 1821 – Από τα προεπαναστατικά εμβατήρια στην Αθήνα του Όθωνα». Στο ψηφιακό βιβλίο Τραγουδώντας την Επανάσταση, στη Βιβλιοθήκη του «Ψηφιακού Αρχείου 1821» του Κέντρου Έρευνας για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες (ΚΕΑΕ). [https://1821.digitalarchive.gr/library] 2021β. «Les sons et les chansons du théâtre d’ombres grec». Στο: Le Voyage des Musiciens. Deux siècles d’échanges franco-grecs. Επιμ. Panagiota Anagnostou, Christophe Corbier, Vassiliki Mavroidakou-Castellana. Paris: In Fine, Éditions d’art:102-109.
2019α. «O Samuel Baud Bovy και η μουσική έρευνα στα Δωδεκάνησα». Επίμετρο στην έκδοση Σαμουέλ Μπω Μποβύ – Ημερολόγιο Δωδεκανήσου (1930 1931). Ρόδος: Κοινωφελές Ίδρυμα Υποτροφιών Ρόδου Εμμανουήλ και Μαίρης Σταματίου: 210-220.
2019β. Υεμένη. Πρόσωπα. Η ευδαίμων Αραβία πριν τον εμφύλιο. Φωτογραφικό λεύκωμα-οδοιπορικό στην Υεμένη. Εκδ. Ελληνική Μουσική Πυξίδα.
2018-2019. Εν Χορδαίς και Οργάνοις. Τα λαϊκά μουσικά όργανα του Ελληνισμού. Σειρά 12 ταινιών-ντοκιμαντέρ: 1) Κρητική Λύρα 2) Ταμπουράς και Κρητικό Λαούτο 3) Σαντούρι 4) Τσαμπούνα 5) Κανονάκι 6) Μαντολίνο 7) Ούτι και Πολίτικη Λύρα 8) Ποντιακή λύρα 9) Λαϊκό Κλαρίνο 10) Χάλκινα λαϊκά πνευστά 11) Λαϊκά κρουστά 12) Μπουζούκι. Σκηνοθεσία: Άγγελος Κοβότσος. Παραγωγή Cosmote TV-History Channel.
2017. «Τα κουδούνια και το “αρμάτωμα” των κοπαδιών στη σαρακατσάνικη παράδοση». Πρακτικά του 3ου Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου Σαρακατσαναίοι. Πορεία και Προοπτικές στον χώρο και τον χρόνο. Λαμία 2016, Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Σαρακατσαναίων. Επιμ. Γ. Καψάλης, Ιωάννινα: 255-266.
2013. «Με μουσικές εξαίσιες, με φωνές». Η μουσική ιστορία της Θεσσαλονίκης. Θεσσαλονίκη: Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος.
2012. Αναζητώντας τον Αττίκ. Θέατρο Μπάντμιντον.
2009-2010. Οπερέτα «Το Μικρόβιο του Έρωτα»-Κώστας Γιαννίδης. Εθνική Λυρική Σκηνή.
2009. Το ελληνικό τραγούδι από το 1821 έως τη δεκαετία του 1950. Εμπορική Τράπεζα.
2008. «Το ελληνικό δημοτικό τραγούδι ως διαχρονική ενότητα λόγου-μέλους-κίνησης». Στο: Δημοτικά τραγούδια. Ιστορία-παράδοση-ταυτότητα. Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων: 8-20.
2007-8. Θυμήσου εκείνα τα χρόνια. 100 χρόνια ελληνική οπερέτα – Αφιέρωμα στον Θεόφραστο Σακελλαρίδη. Εθνική Λυρική Σκηνή.
2007. Μουσική από τα Δωδεκάνησα – Μουσικός χάρτης του Ελληνισμού. Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων [τόμος+3 ψηφιακοί δίσκοι και 1 DVD].
2006 (επιμ.). Μουσική καταγραφή στην Κρήτη, 1953-54. Υλικό από την εθνομουσικολογική έρευνα του Samuel Baud-Bovy. Kέντρο Μικρασιατικών Σπουδών-Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο Μέλπως Μερλιέ [2 τόμοι+2 ψηφιακοί δίσκοι].
2003. «Από τον αέρα στα αερόφωνα». Πρακτικά Επιστημονικής Συνάντησης Ο αέρας πηγή ζωής, κίνησης και καθαρμού. Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης: 135-139.
2002 (επιμ.). Μουσικές και χοροί της Κρήτης. Μέγαρο Μουσικής Αθηνών [τόμος+ψηφιακός δίσκος].
2001. Πνοή της Γης. Λαϊκές τελετουργίες στον κύκλο του χρόνου στη Β. Ελλάδα. Ταινία-ντοκιμαντέρ. Σκηνοθεσία: Παναγιώτης Καρκανεβάτος. Παραγωγή: Vergi Films.
2000. Ελληνικά λαϊκά μουσικά όργανα. Υπουργείο Πολιτισμού-Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων Φ. Ανωγειανάκη.
1999 α. «Η μουσική έρευνα της Θράκης». Στο: Μουσικές της Θράκης. Λουκία Δρούλια-Λάμπρος Λιάβας (επιμ.). Σύλλογος Οι Φίλοι της Μουσικής-Ερευνητικό Πρόγραμμα Θράκη. 1999: 23-38.
1999 β. «Τα μουσικά όργανα στον Έβρο. Παράδοση και νεοτερικότητα». Στο: Μουσικές της Θράκης. Λουκία Δρούλια-Λάμπρος Λιάβας (επιμ.). Σύλλογος Οι Φίλοι της Μουσικής-Ερευνητικό Πρόγραμμα Θράκη, 1999: 269-340 [τόμος + ψηφιακός δίσκος].
1999 γ. Οι Παναγίες του Κόσμου. Με τη Σαβίνα Γιαννάτου και τους Primavera en Salonico. Εκδ. Λύρα [ψηφιακός δίσκος με ένθετο βιβλίο].
1998. «Η μουσική ζωή στη Σμύρνη, μέσα από τις αφηγήσεις της Αγγέλας Παπάζογλου». Μικρασιατικά Χρονικά 20. Ένωσις Σμυρναίων, 1998: 49-61.
1997α. Σκοποί και τραγούδια από τα Δωδεκάνησα. Βουλή των Ελλήνων [τόμος +3 ψηφιακοί δίσκοι και 1 DVD].
1997β. «Μουσικά δίκτυα στο Αιγαίο». Πρακτικά του συνεδρίου Δίκτυα επικοινωνίας και πολιτισμού στο Αιγαίο. Σάμος: Πνευματικό Ίδρυμα Σάμου Ν. Δημητρίου, 1997: 71-77.
1996. Ελληνικά λαϊκά μουσικά όργανα (εκπαιδευτικό CD-ROM). Σύλλογος Οι Φίλοι της Μουσικής – Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος Λίλιαν Βουδούρη.
1995α. «Για ένα αρχείο αιγαιοπελαγίτικης μουσικής». Πρακτικά του συνεδρίου Άξονες και προϋποθέσεις για μια διεπιστημονική έρευνα. Σάμος: Πνευματικό Ίδρυμα Σάμου Ν. Δημητρίου, 1995: 143-154.
1995β. Βασίλης Σούκας. Η τέχνη του κλαρίνου. Εκδ. Λύρα [διπλός ψηφιακός δίσκος με ένθετο βιβλίο].
1995γ. Από τη Μικρασία στο Αιγαίο. Στάθης Κουκουλάρης. Εκδ. Πάπιγκο-BMG [ψηφιακός δίσκος με ένθετο βιβλίο].
1994α (επιμ.). Και με φως και με θάνατον ακαταπαύστως. Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
1994β. Ηπειρώτικη μουσική παράδοση ΙΙ. Βασίλης Νιτσιάκος-Λάμπρος Λιάβας (επιμ.). Ιωάννινα: Πνευματικό Κέντρο Δήμου Ιωαννιτών [ψηφιακός δίσκος με ένθετο βιβλίο].
1994γ. «Η ελληνική ιεροτελεστία της άνοιξης». Στο: Τα Αποκριάτικα. Ανίερα-Ιερά. Δόμνα Σαμίου (επιμ.): 28-37 [ψηφιακός δίσκος με ένθετο βιβλίο].
1993α. Οι λύρες της Ελλάδας. Κρήτη-Κάσος-Κάρπαθος-Μακεδονία-Θράκη-Πόντος. Εκδ. Λύρα [ψηφιακός δίσκος με ένθετο βιβλίο].
1993β. Κάσος. Τρεις γενιές λαϊκών μουσικών. Εκδ. Λύρα [ψηφιακός δίσκος με ένθετο βιβλίο].
1993γ. Μοιρολόγια και γυρίσματα. Πετρολούκας Χαλκιάς. Εκδ. Πάπιγκο-Λύρα [ψηφιακός δίσκος με ένθετο βιβλίο].
1994δ. Το Πολυφωνικό της Ηπείρου, από τα Κτίσματα Πωγωνίου. Εκδ. Πάπιγκο-Λύρα [ψηφιακός δίσκος με ένθετο βιβλίο].
1992α. Τα ελληνικά λαϊκά μουσικά όργανα και η κατασκευή τους. Σειρά 6 ταινιών ντοκιμαντέρ: 1) Κρητική λύρα, 2) Φλογέρα-σουραύλι-μαντούρα, 3) Γκάιντα-τσαμπούνα, 4) Λατέρνα, 5) Σαντούρι, 6) Λαούτο. Σκηνοθεσία: Νίκος Αναγνωστόπουλος. Παραγωγή ΕΡΤ.
1992β. Τραγούδι στις άκρες του Ελληνισμού: Μ. Ασία-Καππαδοκία-Πόντος-Κωνσταντινούπολη-Αν. και Βόρεια Θράκη-Κύπρος-Β. Ήπειρος. Εκδ. Σινασός-Λύρα [ψηφιακός δίσκος με ένθετο βιβλίο].
1992γ. Δημοτικό τραγούδι: Κυκλάδες-Σκύρος-Θεσσαλία-Ήπειρος-Μακεδονία. Εκδ. Σινασός-Λύρα [ψηφιακός δίσκος με ένθετο βιβλίο].
1991. «Silk Roads and Fiddle-bow Roads». Πρακτικά της Επιστημονικής Ημερίδας Πολιτιστικές Ανταλλαγές μεταξύ Ανατολής και Ελληνικού Χώρου. Unesco – Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών/Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών: 173-186.
1990α. Ηπειρώτικη μουσική παράδοση Ι. Βασίλης Νιτσιάκος-Λάμπρος Λιάβας (επιμ.). Ιωάννινα: Πνευματικό Κέντρο Δήμου Ιωαννιτών [διπλός δίσκος βινυλίου με ένθετο βιβλίο].
1990β. Ένα τραγούδι για την Ήπειρο. Μουσική καταγραφή στο Πωγώνι. Ταινία- ντοκιμαντέρ. Σκηνοθεσία: Π. Καρκανεβάτος.
1989α. Catalogue du Fonds Samuel Baud-Bovy. Genève: Conservatoire de Musique.
1989β. Grèce. Chansons et dances populaires. Collection Samuel Baud-Bovy. Genève: Musée d’ Ethnographie de Genève [ψηφιακός δίσκος με ένθετο βιβλίο, που τιμήθηκε με το δισκογραφικό βραβείο της Ακαδημίας Charles Cross της Γαλλίας].
1989γ. Τραγούδια της ξενιτιάς. Δόμνα Σαμίου-Λάμπρος Λιάβας (επιμ.). Ύπατη Αρμοστεία ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες [διπλός δίσκος βινυλίου με ένθετο βιβλίο – έκδοση σε ψηφιακό δίσκο το 1992].
1988. Πρωτοχρονιάτικα έθιμα και χοροί των προσφύγων από την Ανατολική Ρωμυλία στο Νέο Μοναστήρι Δομοκού. Ταινία ντοκιμαντέρ. Σκηνοθεσία: Νίκος Αναγνωστόπουλος. Έρευνα: Λ.Λ. και Ρένα Λουτζάκη. Παραγωγή ΕΡΤ.
1987 (επιμ.). Μουσικές στο Αιγαίο. Υπουργείο Πολιτισμού-Υπουργείο Αιγαίου.
1986. La lira piriforme en Crète et dans le Dodécanèse. Facture, histoire et implications sociales. Διδακτορική διατριβή. Paris: Ecole des Ηautes Etudes en Sciences Sociales.
1985α. «Η κατασκευή της αχλαδόσχημης λύρας στην Κρήτη και στα Δωδεκάνησα». Εθνογραφικά τ. 4-5. Ναύπλιο: Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα, 1983-5: 117-142.
1985β. «Η οργάνωση και λειτουργία ενός αρχείου ελληνικής παραδοσιακής μουσικής». Εθνογραφικά τ. 4-5. Ναύπλιο: Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα, 1983-5: 177-186.
1983. Η ελληνική μουσική παράδοση της Κάτω Ιταλίας. Λάμπρος Λιάβας-Νίκος Διονυσόπουλος (επιμ.). Ναύπλιο: Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα [διπλός δίσκος βινυλίου με ένθετο βιβλίο – έκδοση σε ψηφιακό δίσκο το 1995].